Konya -
Şeyh Sait İsyanı’nın siyasi organizasyonunu yapan Azadi örgütünü1919
yılında Erzurum’da kuran Miralay Cibranlı Halit Bey’in isyandan hemen
önce Sarıkamış’ta tutuklanarak, Bitlis’e götürülüp idam edilmesi
günümüzde de hala tartışılan bir konu. Cibranlı Halit Bey, askerlerce
elleri kelepçeli olarak Bitlis’e götürülürken, yol güzergahında Ağrı’da
Tutak’ta, Patnos’ta ve Malazgirt’te bulunan Kürt beyleri tarafından
kurtarılmayı bekler…
Mahabad
Kürt Cumhuriyeti, uzun ömürlü olamadı. Sovyetler’in İran’dan geri
çekilmesi ve İran hükümeti ile Azeri politikası doğrultusunda anlaşarak
desteğini İran Kürt hareketinden çekmesiyle birlikte, İran hükümet
güçleri Kürdistan’ı yeniden işgal etti. Mahabad Kürt Cumhuriyeti, 1946
yılının sonlarına doğru daha 11 aylık iken yıkıldı. Barzani ile diğer
ileri gelenlerin tüm ısrarlarına rağmen halkına yönelik bir katliama
neden olacağı gerekçesiyle Mahabad’ı terk etmeyen Kadı Muhammed,
yakalandıktan yaklaşık 3 ay sonra, 31 Aralık 1947’de Cumhuriyet’i ilan
ettiği mey
... Read more »
Kürt
coğrafyası ilk olarak 1639 Kasr-ı Şirin anlaşması ile ikiye bölündü.
Osmanlı hanedanlığı ile Perslerin ülkesi arasında paylaşılan coğrafya,
1. Dünya Savaşı’nın hemen sonrasında ikinci ve önemli bir bölünme daha
yaşadı. Bu dönemde birçok ulusa uygulanan hukukun dışında tutulan, onca
mücadele ve kayıplarına rağmen destek görmeyen Kürtler, kendi
kaderlerini tayin etmede de arzulanan adımları atamadı. 1924’teki Lozan
anlaşmasının etkisiyle de, Kürt coğrafyası bu kez dört parçalı bir
coğrafyaya adım attı.
Bilindik anlamda Kürdistan sorununun ortaya
çıkması, bu döneme imzasını vuran 1. Dünya Savaşı’nın ürünüdür. 1. Dünya
Savaşı sırasında ağırlıkla Fransa
... Read more »
Her
netewe merîfeta xwe ya hunermendyê di nava hine teherên çandeîda dîhar
kirîye û dîhar dike kîjan wanara bûne nasneme û îro dîrok û heyîtya wan
dixemlînin. Nasnameya çanda kurdî Folkilore. Tevî karên bi desta çêkirî
yên ne mezin, Folkilora kurdî çawa neynîka emrê buhurî – dîrok, xeyset û
felsefeya gel bi dewlemendbûna xweva di çanda gelên Rojhilata Navînda
cîkî mezin û hêja digre. Û pareke folkilorê jî – Mûzîka gelerî ku heval
û hêvîye ji bo her kurdekî bi nexş, nîgarên rengînva mêjva bala
pêşekzanên gelên dorber kişandîye, hatîye qîmetkirinê, naskirinê.
Ji
salên 1958-a heta niha berevkirin, notenivîsar û lêkolînên nimûnên
mûzîka kurdîva usa jî dayka min, Nûra Cewarî, mijûl dive û karên
... Read more »
Ceylanpınar -
Dervişliği eski çağlarda kalmış bilirdik çoğumuz... Neitzche’nin
Zerdüşt’ünde felsefe yapan, Lübnanlı Ozan Halil Cibran’ın kaleminde
canlanan, ama yine de gerçek dünyaya dokunmadan ruhumuzun mistik
ihtiyacını doyuran kahramanlarımızdı onlar... Kimi çağdaş
entelektüellere ‘post-modern derviş’ yakıştırması ise laf-ı güzaf
sayılırdı.
Oysa polis denetimindeki kent sokaklarını, cafeleri,
izole edilmiş ‘koruma altındaki muhalif yaşantımız’ı terk etmeliymiş... O
zaman görülecekmiş ki, Zerdüst’ü delirten, Cibran’ı
... Read more »
Qesra Îshak Paşa ku ji bo demborî ket lîsteya ‘Mîrateya Çandê ya Cîhanê ya UNESCO’yê, ji bo ku teqez cihê xwe yê mîsoger di
lîsteyê de bigire dê di sala 2012’an de dîsa serlêdan bê kirin.
Qesra Îshak Paşa 5 kîlometre dûrî navçeya Bazîdê ye. Li tenişta
Tirbeya Ehmedê Xanî ye. Qesir, piştî Qesra Topkapiya Stenbolê duyemin
qesra mezin a Tirkiyeyê ye. Di çarçoveya îhaleya Îdareya Taybet a Agirî
de bi armanca parastinê, xebatên restorasyonê têne meşandin. 3 hezar û
500 metre çargoşeyên qesra 7 hezar û 500 metre çargoşeyê bi camên du qat
ve tê girtin. Dema temam kirina îhaleyê sala 2011’e û bedela wî jî 5
trilyon lîra ye. Navbera 26 û 50 karker di fîrmayê de kar dikin. Qesra
Îshak Paşa ku hîmê wê di sala 1685’an d
... Read more »
Zalimlerin korkulu rüyası,mertliği.silah kullanma yeteneği,bilek
gücü, gürzü büyük bir ustalıkla kullanması, pehlivanlığı, yiğitliği ve
korkusuzluğu ile 12-13.YY Kurdistanında adından söz ettiren Rostemé Zal
Kürtlerin milli kahramanı olup bazen Gılgaméş. Bazen de Herkül ile sıkça
karşılaştırılmıştır.
Mazlumlar ve haksızlığa uğrayanlar başları sıkıntıya düştükleri zaman
Rostem’e koşmuş ve sıkıntılarına mutlaka çözüm bulmuşlardır.
Kahramanlığı ve haksızlığa karşı duruşu ile İran,Mezopotamya ve güney
Kafkasya da zalimlerin korkulu rüyası olmuş ve yok edilmesi için bin bir
türlü hileye başvurulmasına rağmen başarılı olamamışlardır. Böylesi bir
yiğit ile başa çıkamayan İranlılar gibi Türklerde Kürtlerin milli
kahramanı olan Rostem’i kendi milli kahramanla
... Read more »
Orta Anadolu Kürtlerinde Halı Sanatı
Muzaffer Özgür
Orta Anadolu Kürtleri bölgeye yerleştiklerinde büyük koyun
sürülerine ‘‘keri’’ sahiplerdi. Bu nedenle yapağı boldu. Mayıs- haziran
aylarında sürelerin kırpılması sonucunda elde edilen yapağı
temizlendikten sonra farklı ihtiyaçlar için kullanılırdı. Yapağının
kullanıldığı alanlar; yatak, yorgan, minder ve yastık yapımıydı. Bir
başka önemli kullanım alanı ise dokumacılıktı. Dokumacılıkta halı,
kilim, duvar yastığı, minder, seccade, duvar halıları, heybe vb... gibi
ürünler yapılırdı.
Bölgede yünün yıkanması işlemi özel bir öneme sahipti. Yününü
yıkatacak aile birkaç gün önceden yıkama işleminde çalışacak insanlar
için çağrı yapardı. Bu gönüllü işçilere ‘‘Pali’’ denir. Hazırlıklar
tamamlandıktan sonra eğer köyde bol sulu bir çeşme yoksa komşu köy
çeşmel
... Read more »
Her
netewe merîfeta xwe ya hunermendyê di nava hine teherên çandeîda dîhar
kirîye û dîhar dike kîjan wanara bûne nasneme û îro dîrok û heyîtya wan
dixemlînin. Nasnameya çanda kurdî Folkilore. Tevî karên bi desta çêkirî
yên ne mezin, Folkilora kurdî çawa neynîka emrê buhurî – dîrok, xeyset û
felsefeya gel bi dewlemendbûna xweva di çanda gelên Rojhilata Navînda
cîkî mezin û hêja digre. Û pareke folkilorê jî – Mûzîka gelerî ku heval
û hêvîye ji bo her kurdekî bi nexş, nîgarên rengînva mêjva bala
pêşekzanên gelên dorber kişandîye, hatîye qîmetkirinê, naskirinê. 
Yapağının
kullanıldığı alanlar; yatak, yorgan, minder ve yastık yapımıydı. Bir
başka önemli kullanım alanı ise dokumacılıktı. Dokumacılıkta halı,
kilim, duvar yastığı, minder, seccade, duvar halıları, heybe vb... gibi
