23 Mart 2012 Cuma 07:48
Aman Beşşar, Kürtlere dikkat!
Stratfor’un kaynağı Beşşar Esed’in danışmanı anlatıyor: Erdoğan 2009’da Suriye lideri Esed’i bir Kürt isyanı konusunda uyardı.
Stratfor’un
kaynağı Beşşar Esed’in danışmanı anlatıyor: Erdoğan 2009’da Suriye
lideri Esed’i bir Kürt isyanı konusunda uyardı. Erdoğan, Esed’e "Irak’taki Kürt yönetimi Suriye’nin Kürt bölgelerinde iç karışıklık çıkaracak” demiş.
Stratfor
yazışmaları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye lideri Beşşar
Esed’in ayaklanmalar öncesindeki diyaloguna da ışık tutuyor. Suriye’de
geçen yıl alevlenen rejim karşıtı ayaklanmaya kadar iki lider birçok
konuda fikir alışverişi yaparak birbirlerine tavsiyeler vermiş.
Yazışmalarda Erdoğan’ın Esed ile görüşmelerinde sıkça gündeme getirdiği
konulardan birinin de Kürt meselesi olduğu ortaya çıkıyor. Stratfor’un,
kaynak olarak bilgisine başvurduğu Beşşar Esed’in bir danışmanı, 14
Ağustos 2009’da Erdoğan’ın, Kürtlerin Suriye’de düzeni bozmak
isteyebilecekleri konusunda Esed’i, Halep’te yaptıkları son görüşmede
uyardığını anlatmış. Ortadoğu uzmanı Reva Bhalla, danışmanın kendisine
aktardıklarını şöyle özetliyor: "Kaynağım, Erdoğan’ın Esed’e,
Kuzey Irak’taki Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Kürtlerin yoğun olarak
yaşadığı; Kamışlı, Hasaka, Der Zor ve Halep gibi bölgelerde karışıklık
yaratarak Suriye’deki iç barışı baltalama peşinde olduklarını
söylediğini anlatıyor. Erdoğan endişeliymiş, zira olası Kürt isyanının
çıkabileceği bölgeler Türkiye’de ve milyonlarca Kürdün yaşadığı Doğu
Anadolu’ya çok yakın. Kaynağıma göre Erdoğan Esed’e, Kürtlerin Irak,
Suriye, Türkiye ve İran topraklarında bağımsız bir Kürt devleti kurma
amacından açıkça vazgeçmediğini dile getirmiş.”
"Irak’ta Maliki’yi desteklemeliyiz”
Erdoğan,
yine aynı görüşmede, son aylarda hem Sünniler hem de Kürtlerin yoğun
eleştirilerine maruz kalan Irak’ın Şii Başbakanı Nuri El Maliki’ye de
destek olunması gerektiğini söylemiş. Aslında Esed’in İran ve
Lübnan’daki Şii gruplarla olan ittifakı göz önüne alındığında, Irak’ta
da Maliki kanadı doğal partnerleri olarak görünüyor. Ancak buna rağmen,
danışmanın anlattıklarına göre Erdoğan, Maliki’nin politikasının Türkiye
ve Suriye için olumlu olduğunu vurgulama ihtiyacı hissetmiş. Bhalla
kaynağının sözlerini şöyle aktarıyor: "Kaynağım, ABD’nin Irak
Başbakanı’na, Musul ve Kerkük vilayetlerini Irak’taki Kürdistan
bölgesinin dışında tutması için yeşil ışık verdiğini söylüyor.
Maliki’nin her iki kentin Irak Kürdistanı tarafından ilhak edilmesini
önlemek için gerekirse askeri gücü dahi kullanmaya kararlı olduğunu
söylüyor. Kaynağım, Halep’teki son görüşmede Erdoğan’ın Esed’e Maliki
hükümetini desteklemesini söylediğini belirtiyor. Erdoğan Esed’e,
Maliki’nin Irak Kürdistanı politikasının başarısının Suriye ve
Türkiye’nin istikrarı için önemli olduğunu açık bir şekilde ifade
etmiş.”
‘Biz zaten Kürtlere baskı yapıyoruz’
Aynı
danışman bu görüşmeden bir ay önce de Stratfor’a, Türkiye’de Esed’in
PKK üyelerine af vaat etmesinin çok konuşulduğu bir dönemde basında
Suriye yönetimine yönelik "PKK’ya göz yumuyor” gibi
eleştirilerin yersiz olduğunu söylemiş. Danışmanın yanı sıra Esed’e çok
yakın bir işadamıyla görüşen Bhalla, 2 Temmuz 2009’da şunları aktarmış: "Her
ikisi Suriye’nin Kürt muhaliflerin peşinden gitmek için teşvike
ihtiyacı olmadığını söylüyor. Suriye güvenlik güçleri Kürt aktivistleri
düzenli olarak hedef alıyor. Geçen mayısta Azadi Partisi’nin
[Suriye’deki yaklaşık 14 Kürt partisi arasında en kuvvetli gruplardan
biri] merkez komitesi üyelerinden Mahmud Sadun’u tutukladılar. Birkaç
gün önce de Kürt aktivist Hanan Abdülkadir Mahmud, Şam’da hava
kuvvetleri güvenlik birimi tarafından işletilen bir cezaevinde işkence
altında öldü. [...] Türkiye’nin ültimatomu sonrası Suriye’nin aldığı
aşırı katı önlemler sonucu PKK neredeyse yok oldu. Erdoğan hükümeti Kürt
karışıklığı ile baş edemediği için yoğun baskı altında. Türkler için
ülkedeki Kürt sorunun bölgesel boyutunu dile getirmek önem taşıyor.
Özellikle Suriye’de Kürtlere yönelik tutuklamaları büyütmelerinin ve
dramatik hale getirmelerinin nedeni de bu.” (Taraf)