En gizemli topluluk İsrail'deki Kürtler1950 yılında Kuzey
Irak'tan İsrail'e götürülen Kürtler, Ortadoğu'nun en gizemli topluluğunu
oluşturuyor. İsrail'de yaklaşık 150 bin Kürt'ün yaşadığı tahmin
ediliyor.İSTİHBARAT SERVİSİ İsrail'de
tahminlere göre 140 bin Kürt yaşıyor. 1950'li yıllarda yaklaşık 100 bin
Kuzey Iraklı Kürt Yahudisi Mossad'ın düzenlediği Ezra ve Nehemya adı
verilen operasyonla İsrail'e götürülmüştü. Irak'ta köylerde ve
kasabalarda yaşayan Yahudiler önce Bağdat'ta toplanmış, ardından da
uçaklarla İsrail'e taşınmıştı. İsrail'e götürülen Kürtler'in büyük bir
bölümü Kudüs'ün Katamomim semtinde ve Hayfa'nın köylerinde yaşıyor.
Kürtçe konuşan, Kürt kıyafetleri giyen, Kürt yemekleri yapan ve aynı
zamanda da Sinagog'a giden Kürt Yahudileri, Ortadoğu coğrafyasının en
gizemli topluluğu olarak kabul ediliyor.
İSRAİL'DE KÜRTÇE NAĞMELER Kudüs'e
20 kilometre uzaklıktaki Mevaseret Köyü, Kürt Yahudilerinin en yoğun
yaşadığı merkezlerden biri. Kuzey Irak'a göre biraz daha yeşil ve daha
modern bir yapıya sahip olan köyde dil, kültür ve gelenek ise Kuzey
Irak'la aynı. Köyde çoğunlukla Kuzey Irak'tan göç eden Kürt Yahudiler
yaşıyor. Bölge bu yüzden de pek çok kişinin ifadesiyle 'Küçük
Kürdistan'. Mevaseret Köyü, aynı zamanda İsrail'in eski savunma bakanı
ve Kürt Yahudilerinin en ünlü ismi İzak Mordehay'ın da doğum yeri. Köyde
hangi eve girilse içeriden Kürtçe nağmeler yükseliyor. Evlerdeki
televizyonların kumandalarında ilk tuşlarda Kürtçe kanallar kayıtlı.
Kürdistan TV, Kürtsad ve PKK yanlısı Roj TV bölgede en çok izlenen
kanallar.
KUZEY IRAK'I ÇOK ÖZLÜYORUM Kuzey
Irak'ın Duhok kentinden 13 yıl önce İsrail'e göçeden Evin Celil, halâ
Kürt yerel kıyafetlerini giyiyor. Tandırda ekmek yapan Celil, Irak'taki
günlerini özlemle anlatıyor: "Memleketimi çok özlüyorum. Ne zaman bir
Kürtçe televizyon izlesem ağlıyorum. Bizim oraları hiç bir yer
tutmuyor."
Barzani ailesinin İsrail'de derin dostlukları var
Kürt- İsrail Dostluk Birliği'nin Başkanı
ve Kürt- Yahudi Kültür Merkezi'nin kurucusu Dr. Mote Zaken ise aslen
Zaholu bir Kürt. Zaken, İsrail ile Barzani ailesi arasında tarihi ve
kültürel bir ilişki olduğunu anlattı. Zaken, bu ilişkinin baba Mustafa
Barzani tarafından kurulduğunun altını çizdi. Zaken'in anlattıları
oldukça dikkat çekici: "Mustafa Barzani'nin çocukluk arkadaşı bir Kürt
Yahudisi Havaco Kano'ydu. Havaco İsrail'e göç edince aralarındaki ilişki
bozulmadı. "İsrail ile yakın ilişkileri bulunan barzani ailesi yahudi
mi? Zaken'in buna verebileceği net bir yanını yok: "Bu soyismi Barzan
bölgesinden geliyor. Yani o coğrafyada yaşayan bazı Yahudiler de bu
soyismini almış. Mesut Barzani ile hiç bir akrabalık ve kan bağları yok.
Bence şu anda İsrail ile Irak'taki Kürt yönetimi arasında resmi bir
ilişki yok. Ama Kürt yönetimine büyük bir sempati var" diyor.
YAYIN TARİHİ: 31.10.2007....Yeni Safak gazetesi
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı haberin tüm hakları Diyalog Gazetecilik San. ve Tic. Ltd. Şti.'ne a
|