|
ALTILAR KÖYÜ
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:15 PM | Message # 1 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| ALTILAR KÖYÜ
Ahmet Gezer
Bu tanıtım aynı zamanda Kovara Veger dergisinde yayınlandı.
Altılar köyü Karacadağ eteklerine kurulmuş bir Kürt köyüdür.Köy halkı diğer Reşvani aşiretine mensup köyler gibi 200-300 yıl önce Adıyaman dolaylarından gelmişler.Altılar Reşvanilerin bir kolu olan Omeran aşiretine mensuplar.Altılar köyü Omeran aşiretinin ilk yerleşim yeridir.Diğer Omeran Aşiretinin Köyleri-Tavşançalı,Beşkardeş,Çöpler,Tavluören-buradan çeşitli sebeplerden dolayı ayrılanlar tarafından kurulmuş.Altılar 350 hanelik bir köydür;nüfusu 2500 dolayındadır.Nüfusunun büyük bir kısmı Ankara’da ve avrupa’da yaşamaktadır.1959 yılına kadar Haymana ‘ya bağlıydı .Altılar köyü,yerleşim yeri olarak bölgedeki en güzel köylerden biridir.Arkasına Karacadağın bir kolunu almiş önü ise dümdüz ve verimli topraklarla çevrilidir.Burada bulunan eski mezarlık ve kalıntılardan Ermenilerin eskiden burada yaşadığı anlaşılıyor. Altılardaki kürtlerde,diğer bir çok Reşvani köylerinde olduğu gibi,Torınlık denen ve kendilerini ayrı ve aristokrat sayan bir kesim ve bu kesim dışında kalan ve daha az toprağasahip olan Brawxalar diye iki ayrı kesim yaşıyor.Bu iki kesim arasında 1960 lı yıllarda Torınilerin ankara’yagöçü ve Brawxalarında Avrupa’ya göçüyle-toprağa ve hayvancılığa adayalı geçim kaynağının ikinci plana düşmesiyle –bu sürtüşmeler ortadan kalktı.Günümüzde ise bu durum tamamen ortadan kalkmasa bile etkisi iyice azalmiştır.Sözünü ettiğimiz Torınılık ve Brawxalık Omeran Aşiretinin diğer köylerinde çok azdır.Bunun sebebi Beşkardeş ve Çöplerin tamamen Torıni olmaları ve tavşançalı’da da az sayıda Torınının yaşamasından kaynaklanıyor.
Altılar köyü, Osmanlılar döneminde o dönemin yönetim şekline göre merkezi bir köy konumundaydı.1940 lı yılara kadar ağalık sistemiyle yönetiliyordu .Ve bu ağalık Male Boybege denilen bir ailenin elindeydi.Köyün bilinen en eski ağası Hasan Bey’dir. Hasn Bey dinliği ve dindarlığıyla yörede sevilen bir insandı.İki eşli olmasına rağmen Hasan Beyin çocuğu yoktu.O dönemde Altılarda bulunan akrabalarından yerine geçecek kimsenin olmamasından dolayı Hasan Bey,Kürdistandan bir kuzenin gelip yerine geçmesini ister.Ve bunn için iki atlıyı Kürdistana gönderir.Uzun bir yolculuktan sonra o iki atlı yanlarında Aliye Hasan ismindeki ağanın kuzeniyle dönerler.Köye girdiklerinde bir düğünün olduğunu gören Aliye Hasan Ağanın yanına uğramadan direkt halayın başına geçip türkü söylemeye başlamiş.Bu durum ağanın hoşuna gitmez ve onu ağa yapmakta vazgeçer.Bunu üzerine o güne kadar kimsenin önem vermediği “Gurri”ismindeki akrabasını evlendirir.Gurri’in oğlu Mehmet Bey büyüyünce Hasan Ağanın yerine geçer.
Altilarin tanitiminda belirleyici bir rol oynayan Ode Malê Miçkê Veqqes, Haci Mustafa Kaymak odasi 1920 yılından bu yana hizmet vermektedir.Çoğumuz yaşadik.
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:16 PM | Message # 2 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| Altilarlıyım deyince , evet Haci Mustafa Odasında kaldım diyorlar.Sosyal ve insani bir hizmet olan oda geleneğini, bu günde Haci Mustafa kaymakin oğlu Ihsan Kaymak devam etmektedir.
Altılar köyü tarihinde Hasan Beyin dışında önemli şahsiyetlerde vardı.Bunlardan en tanınmışı ise Altılarlı”Doxtori Mıstefa Ali Ate”denilen şahıs sıhhıye olarak yaptığı askerlikte öğrendiği doktorluğu askerlikten dönüncede iyice geliştirmiştir.Yöredeki en ünlü Kürt medresesini kuran Müderris İbrahim Efendi de Altılardandı Malê Avê Dezê(Yorulmaz) .Müderris İbrahim efendi’nin ünü bütün yöreye dağılmış,yörenin Lokman hekimi olarak yöreye hizmet vermiştir.bu Medresede dersler Kürtçe ve Arapça veriliyordu.Burada yörenin en ünlü âlimleri yetişiyordu.Hoce Malê Bêre (Karacadağ’da) buna örnek olarak verilebilir.
Hemî Mame Altılar Köyünde yakın Kürt tarihini bilen ender insanlardan bir tanesiydi.Kendi döneminde okuyan ,araştıran ve ögrenen bir kişiydi, öyleki 1960 lardan sonra insanlarımız Almanyaya gelince izine gelenlerden Køln Domm Kilisesini Ziyaret ettinizmi? Domm Kilisesinin kaç pencere ve merdivenin oldugunu sorardi.Kendisi âlimdi, yakın Kürt tarihi,İslam tarihi,Genel Dünya cografyasını iyi bilen Kürtçe,ve Arapça- Türkçe okuyup yazardi.Hemî Mame alçak gönüllü,mütevazi Köyde ve yakin Köylerde sevilen ve sayılan saygın bir insandı.
Geçen yıl 87 yaşında ölen ,âlimliği,matematikte ki ve kürt tarindeki bilgisiyle ün yapmış olan Mıstafayê Maste de ünlü şahsiyetlerdendir.
Altılarda tarihi zenginlik açısından’da görülmeye değer bir çok yer vardır.
Bunlardan en önemlisi Türkçe “Kırmızı Mağara”denilen “Qelê Zûre”dir.Bu mağara ününü Zöre isminde Altılarda yaşamiş bir göçmen kızdan almiş.Zöre köyde birisiyle yaşadığı aşktan dolayı ailesi tarafından mağaradan aşağı atılarak cezalandırılmış .Altılarlılar mağaranın kırmızı olmasının Zörenin kanından geldiğine inanıyorlar.Mağara duvarlarında çeşitli resim ve figürler bulunmaktadır.Ayrıca bu mağaranın karacadağ’daki büyük mağara’ya uzandığı söylenir.
”Kevrî Qul”da önemli ve kutsal yerlerdendir.bir yaşına gelen çocuklar bu taşa götürülerek delikten geçirilip “kutsanırlar”. Ve buraya giden herkes yanında bir oyuncak,düğme vb. Şeyler götürüp oraya adarlar.
Bunların dışında “Mezalê Hemî Kope” ”Herewe” ve “Tîrbê gewûr” da
Altilar’da Ermeniler veya Rumlardan kalma tarihi yapıtlar.
Altılarda da bir çok Kürt köyünde olduğu gibi en büyük geçim kaynağı avrupa’da çalışanların gönderdiği gelirlerdir.Almanya’da( yaklaşık bin kişi ) onun dışında ise İsveç,Danimarka,İsviçre, ve Hollanda’da Altılardan önemli bir nüfus yaşamaktadır.
Altılarda günümüzde hayvancılık yok denecek kadar azdır.Tarımda ise son yıllarda buğday ve arpanın dışında kimyon,ayçiçeği ve pancar üretimi yapılmaktadır.
Siyasi olarak Altılar köyü yörede Kürt geleneklerine bağlı ve yurtsever bir köy olarak bilinir.Son yapılan seçimlerde DEHAP ın dışında partiler yok denecek kadar az varlık gösterdiler
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:17 PM | Message # 3 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| .bu durum belediye hak ettiği halde devlet tarafından bunun engellenmesinin en büyük etkenidir.Son seçimlerde düzen partilerinin köyde”Eğer oyunuzu DEHAP dişindaki partilere verirseniz belediye olursunuz” Dayatmasina rağmen köyde DEHAP yüzde 80’lık oranıyla birinci çıktı.
Altılarda ayrıca çevresindeki küçük köylerinden öğrenci taşıma sistemiyle gelip okuduğu bir İlk Öğretim Okulu, Muhtarlık Binası,Cami,Sağlık Ocağı,Selektör, ve Postahane bulunmaktadır.1983 ve 2002 yılında yapılan arsa dağılımından sonra modern bir yapılaşma başladı.
ALTILAR
Kovara Bîrnebun ,Bîrnebun Dergisi.
M.Şirin Dağ
Konya ilinin Kulu kazası sınırları içinde, Karacadağ’ın devamı küçük dağların eteklerindeki, Kela Hesî Alê ( Tavşançalılı-Erdoğanlar)’nın doğusuna sırtını yaslamış; şirin, tipik bir Orta Anadolu Kürt köyü. 1800’lü yıllarda anayurtlarından kopan veya koparılan Omeran aşi- retinden insanlar, bölgeye gelip kendi dillerinden adlandırdıkları; Girê Xermana (Harman Te- pesi) ile Kela Hesî Alê çevresine, yönlerini doğuya; güneşe çevirip yerleşmişler.
Yüzyıllar önce bölgede; Reşvan Konfederasyonu’na bağlı Omeran Aşireti tarafından kurulan, bugüne kadar kendi kimliklerini korumuş, tüm Kürt kültür değerlerini yaşatmış, bu şirin köyümüz hakkında bilgi toplayıp, yazmaya başladığımda acı gerçeğimizle bir kez daha yüzyü ze geldim. Bilindiği gibi Orta Anadolu Kürtlerinin yazılı gelenekleri son birkaç yıl ile sınırlı- dır ( Bîrnebûn’nun yayın hayatına başlamasında önce yok denilebilir.). Altılar hakkında bilgi toplamaya çalışırken, her kime gittiysem; “Keşke Mustafa Genç sağ olsaydı, tarih gibi insandı, sorduğun bu soruların hepsine ve en doğru o cevap verirdi.” denildi. Bunun üzerine cemaatin de ençok o bulunmuştur diye; oğlu Abdullah’a gittim. Babasından dinlediklerini anlatabilir mi? düşüncesiyle...Abdullah, buna çok sevindi, duygulandı ve heyecanlandı. Ancak, kendisinin bana aktarabileceği çok şeyin olmadığını söyledi. Bana, babasının cemaatinde bulunmuş, köyün yaşlı insanlarının isimlerini verdi ve beni onlara götürebileceğini, bu şekilde yardımcı olabileceğini söyledi.
Gittiğim insanların hepsi; “Mistefa’yê Mestê, ver digot”(Mustafa Genç böyle diyordu) dediler. Yani anlattıkları Mustafa Genç’ten dinleyip, bugüne taşıdıkları bilgilerdi. Sağlığında, iyi tanıdığım ve birkaç kez değişik konular hakkında görüştüğüm Mustafa Genç gibilerini keş ke kaybetmeden önce, bu tip çalışmalar yapılsaydı da, tarihimiz ve geçmişimizle ilgili bilgile ri onun gibi kaynakların ağzından yazabilseydik.
Altılarlılar, hangi sebeplerle anayurtlarından ayrıldıklarını ve göçle ilgili herhangi bir hi- kayeyi bilmiyorlar. Ancak büyüklerinin anlattıklarına göre; Adıyaman, Urfa ve Muş yöresinden kalkan Omeran Aşireti, önce Çukurova’ya yerleşir, bu bölgede baş gösteren kuraklık nedeni ile Kırşehir’e gelirler. Bir müddet Kırşehir dolaylarında konar-göçer yaşamlarını sürdüren Omeran Aşireti daha sonra Ankara’nın Tıraş Köyü dolaylarında çadırlarda yaşamlarını sürdürürler ve en son bugün yerleşik oldukları Konya’nın Kulu bölgesine gelen Omeran Aşireti burada konaklayıp, iskan ederler (veya ettirilirler).(1)
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:17 PM | Message # 4 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| Köyün kuruluşu hakkında kesin bir tarih verilmemekle birlikte, konuştuğum herkes 150 yıldan daha fazla olduğunu söyledi. Yine Kulu tanıtım rehberinde, belge verilmeden Altılar Köyü’nün Adıyaman, Diyarbakır ve Muş yöresinden gelen aşiretler tarafından 1845 yılında kurulduğu bilgisi yeralmakta.(2) Ayrıca araştırmacılar; Lundberg ve Svanberg tarafından Kulu’da Omeran Aşireti’ne bağlı köylerden Tavşançalı Kasabası’nın kuruluş tarihi 1845, Tavlıören’in 1870, Çöpler’in 1900, Acıkuyu’nun ise 1920 olarak verilmekte.(3)Yine köyün yaşlılarından rahmetli Ahmet Hakbilen ( Xatip), bir öğrenci ödevine konu olan köyün kuruluş tarihini 1963 yılında, bu öğrenciye 1836 olarak vermiştir.(4)
Kulu’da, Omeran Aşireti tarafından kurulan altı Kürt köyü mevcut (Altılar, Tavşançalı, Beşkardeş, Tavlıören, Acıkuyu, Çöpler). Bu aşiretin Kulu’da kurduğu ilk köy Altılar’dır. Diğer beş köy, Altılar’dan sonradan ayrılıp, bugünkü bölgelerine iskan etmişler.(5) Bu durumda; Altılar’ın kuruluşu, araştırmacılar Lundberg ve Svanberg’in Tavşançalı için verdikleri ve Kulu rehberinin Altılar için verdiği 1845 tarihinden daha önce olması gerekir. Bundan dolayı da; bu köyün kuruluş tarihi olarak Ahmet Hakbilen tarafından verilen 1836 tarihi bana göre doğruya daha yakın gözüküyor.
Bölgede Omeran Aşireti’nin ilk yerleşim yeri; bugünkü Altılar ile Çöpler arasındaki Hêşke Mêrge yaylasıdır.(6) İlk defa bölgede, bu yaylada çadır kurup yerleşen Omeran aşireti, daha sonra bölgedeki ilk köyleri olan, Altılar’ı kurup, toprağa yerleşirler. Aşiret daha sonra bö-lünerek, Kulu’nun güneyinde; Tavşançalı, Beşkardeş ve Acıkuyu köylerini, kuzey ve kuzeyba tısında da; Çöpler ve Tavlıören köylerini kurarlar. Köye; göçte Omeran Aşireti’ne önderlik eden altı kardeşten dolayı Altılar ismi verilmiştir. Bölgede oluşturulan diğer beş köy, bu altı kardeş ve onların çocukları tarafından, sonradan kurulmuştur.(7)
Altılar; bölge Kürtlerinin Osmanlı döneminde iskânı, denetlenmesi ve yönetimi açısından tarihsel öneme sahiptir. Cumhuriyet dönemine kadar, bölgenin bağlı olduğu eyalet valisi (Sivas-Kırşehir) tarafından Osmanlı beratı (Boybeyliği-Mala Kûrk*) hep Altılar beyine (Hesen Beg-Özgür ve haleflerine)verilmiştir. Böylece bölge Kürtlerinin resmi sorunları,bunla- rın eliyle çözülmeye çalışılmıştır.
Bu berat bölgede Omeran Aşireti’ne dönemin Sivas valisi ile iyi ilişkileri olan Kürt etnik kökenli Kırşehir-Çiçekdağ’ından Mistefayê Bereketî’nin (Alîşîroğlu) tavsiyesi üzerine verilir. Bu berata ( Boybeyliği) bölgedeki tüm Kürt beyleri sahip olmak için çaba sarfederler. Bölgede Kürtler arasında erki ele geçirme ve devlete daha yakın olmak, böylece devlet olanakarından yararlanmak isterler. Kaç yılda bir bu berat el değiştirir bilmiyorum. Bu beratın (boy -beyliğin) yenilenmesi için Sivas’a bölge Kürt beylerinin davet edildiği bir dönemde; Tavşançalı’dan Abbas Beg, Karacadağ’dan Hasan Efendi, Celep’ten Ali Beg, Şêhbizin Aşireti’nden Hurşit Beg ve Bumsuz Beyi kendi aralarında anlaşmaya varırlar. Sivas’a, boybeyi Hasan Beg’den (Altılar) birkaç gün önce gidecekler, aralarından birisine Beratın verilmesi için çalışacaklardır.
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:18 PM | Message # 5 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| Ancak, bu yöre beylerinden biri bu durumu Hasan Beg’e ihbar eder. Hasan Beg bölge beylerinden iki gün önce Sivas’ta valiye misafir olur. Vali Hasan Beg’e kahve ikram ederken, bir arpa tanesini kahveye attırır, onu denemek ister. Tuvalet için izin alıp dışarı çıkan Hasan Beg dönüşte topallayarak içeri girer. Vali: “Hayırdır, niye topallıyorsun?”der. Bunun üzerine Hasan Beg’in cevabı: “Verdiğin arpa fazla geldi, arpalandım”olur. Hasan bey’in cevabını, onun zekasına ve idarecilikte aranan kişiliğine yorumlayan vali, daha sonra bölge beyleri ile yapılan toplantıda ilk sözü alır, beylere; “Hasan Bey hakkında bugüne kadar bu bölgeden herhangi bir şikayet almadım, biz Hasan Bey’den memnunuz, Beyler sizler de Hasan Bey’den memnunsunuz değil mi?” deyince, bizimkilerin hepsi bir ağızdan “evet” diyerek valiyi onay- larlar. Vali de: “Bu durumda Berat Hasan Bey’de kalacaktır” der ve kimseye söz hakkı verme den toplantıyı bitirir. Bizimkiler muratlarına ermeden, bölgeye dönmek zorunda kalırlar. Bun- dan sonrada Cumhuriyet dönemine kadar Boybeyliği(Berat-Mala Kûrk) Hasan Bey, dolayısıy la Altılar ve Hasan Beg’in haleflerine kalır. Bölgede halâ bu aile, bundan dolayı Mala Boy Begê ( Mala Kûrk) olarak adlandırılır.(8)
Hêşka Mêrgê’ye çadır kuran Ömeranlar, burada dedelerinin geçim kaynağı olan; hayvancılıkla geçimlerini sağlamışlar. Keta Hewşo (Ahmet Çavuş ağılı)’nda büyük sürüler beslemişler. Fêza Cêwrika (Enik ağılı), Fêzên bin Kelê (Kale ardı)’de, koyun, keçi (kerîyên seyîsa-teke sürüleri) gibi küçükbaş hayvanları yetiştiren aşiret, bunları İstanbul’a sürüler halinde götürüp pazarlamışlar. Develerle Tuz Gölü’nden tuz getirip bölgede pazarlayan aşiret mensupları toprağa yerleştikten sonra, develerle arpa-buğday taşımacılığı yapmışlar.(9)
Dönemin eğitim kurumlarından olan, ilk medrese de bölgemizde yine bu köyümüzde kurulmuştur. Dönemin eyalet valisi, Altılar Boybeyi olan Hasan Beg(Özgür)’den medrese kurmasını ister. Hasan Beg’de, Hasan Efendi’den (Yorulmaz) daha önce Altılar’ın yaylası olan, bugünkü Ağılbaşı köyünde bir medrese kurmasını ister. Dönemin büyük alimlerinden olan; Hasan Efendi (Yorulmaz), bu medresede kendisi eğitim verir ve çevredeki Kürt ve Türk köylerine birçok din adamı yetiştirir. Bu medresede yetişen din adamlarından ismini tespit edebildiklerim şunlardır:
Karacadağ : Halil Efendi (Bilici- Xocê Mala Bêrê)
Altılar : H.Avni Demir, Molla Mehmet Hakbilen (Mille Memed)
Beşkardeş : Molla Yusuf Yorulmaz
Ömeranlı : Hasan Bozkurt
Seyit Ahmetli: Molla Hasan Benli
Bu medrese mezunu, Hasan Efendi’nin oğlu ve talebesi Hacı Hüseyin Efendi (Yorulmaz); İstanbul Sultan Ahmet Camii’nde vaiz hocalığına kadar yükselir.(10)
Medresenin yerini görmeye gittiğimde, sadece yıkık avlu duvarı ve içinde yüzeyden daha yüksek bir toprak yığını mevcuttu.(Resim1)
Cumhuriyet döneminde, ilk karakol ve üç sınıflık ilkokullar kurulduğu zaman, yine Altılar Köyü bu kurumların kurulduğu ilk yerlerden biri olmuştur.
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:18 PM | Message # 6 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| “Babam 1919 doğum tarihlidir. Köyde derslik olarak ayrılmış olan bir odada Naciye Hanım adında bir bayan öğretmenin ken- dilerini okuttuğunu söyledi.”(11)
Altılar’da, Hasan Beg ve onun ailesinden gelenlerden sonra, İbrahim Alp (İwê Mille Memed), Mihemedê Karê (Mehmet Arı), Toxtorê Alî Qetê ( Hüseyin Tuncer), Hesenê Ehmed Çawiş (Hasan Özkoç) köyde muhtarlık yapan; köyün büyükleridir.
Bunlardan Toxtorê Alî Qetê; tıbbi eğitim almadığı halde, yörede bir çok hastayı tedavi etmiş, önemli bir şahsiyettir. Daha çok küçük cerrahi müdahaleleri ile isim yapmıştır.(12)
Bu şirin Orta Anadolu Kürt köyü, Kulu ilçesinin kuzeybatısına düşer. Doğuda Çöpler (Omeran Aşireti’nden Kürt köyü), batıda Seyit Ahmetli ( Tatar köyü), güneyde Yaraşlı (Türk köyü) ve Ağılbaşı (Tatar köyü), kuzeyde Tavlıören (Omeran Aşireti’nde Kürt köyü) köyleri ile komşudur. Ankara’ya 90km, Konya’ya 166km uzaklıkta olan Altılar’ın, Kulu ile arası 18 km’dir.Yüzölçümü 30.000 dekar olan Altılar, idari olarak 1952 yılına kadar Haymana, daha sonra Kulu’ya bağlanmıştır. Köyde bugüne kadar varlıklarını sürdürebilen kabileler şunlardır:
- Boybegler : Özdemir, Özgür, Tek
- Mamid : Genç, Tokat, Özcan, Yaşar, Gezer, Çelik, Kayatuz.
- Mala Mozê: Karakurt, Koyuncu, Yıldırım
- Hecî Bereketî : Güllü, Bozkurt, Kılıç, Beşkaya, Beyazkaya, Kaplan, Çevik( Bu kabilenin Su-riye’de, Halep’te Bozkurtlarla akrabalığı vardır.Karayolu ile hacca gidiş-gelişlerinde uğramış-lar.)
- Qerikî : Solak, Bayrak, Savurgan, Emektar, Yağmur, Güçlü, Yılmaz, Kaya (13)
İlköğretim Okulu, Tarım Kredi Kooperatifi gibi resmi dairelerin de bulunduğu köyde bir camii, bir de kahvehane bulunmaktadır.
Nüfusun 2000’in üzerinde olduğu Altılar’da 350 kadar hane mevcuttur. Son yıllarda, Altılar da diğer Kürt köyleri gibi metropollere (iç) ve Avrupa’ya(dış) göç vermiştir. Bugün metropol şehirlerden; Ankara, 180 hane ile en çok göçü alan şehir olmuştur. Konya’da 10-15, Kulu’da 20 kadar Altılarlı aile yaşamaktadır. Avrupa’da ise en çok ;50-60 aile ile Almanya, daha son ra sıra ile, Danimarka, Hollanda, İsviçre ve İsveç gibi ülkeler ekonomik nedenlerle göç almış-lardır.
Bugün köyde kalan ailelerin geçim kaynağı, tarım ve hayvancılıktır. Tarım gelişmiş ma-kineler ile susuz yapılmaktadır. Ancak hayvancılık, son yıllarda Türkiye’deki ekonomik kriz-den etkilenmiş ve eskiye nazaran daha küçük çapta yapılmaktadır. Nakliyecilik (kamyonculuk) ile uğraşan birkaç aile mevcut. Metropollerde yaşayan aileler, daha çok esnaf, kahve işletmeciliği, lokanta ve bu gibi yerlerde garsonluk gibi işlerle uğraşmaktadırlar.
Mevlüt Ocak; tekstilde, Tuncerler petrolcülük (Tuta) ve nakliyecilikte, alanlarında belirli yerlere gelmiş, Altılarlı şahsiyetlerdir.
Avrupa’daki Altılarlı aileler, tüm Kürt köylerinde olduğu gibi; yatırımlarını köyde yeni ve lüks evlere yapmaktalar. Son yıllarda yine bölgenin her yerinde görülen, şehirden köye dönüş Altılarlılarda da görülmektedir.
Kürt örf ve adetlerine ( Taziye, düğün, nişan, sünnet, misavirperverlik vs.) bağlı olan Altılar’da, son yıllarda diğer bölge köylerinin aksine, Avrupa’ya işçi olarak gitmek yerine yüksek okulda okuma oranı daha yükselmekte.
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:19 PM | Message # 7 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| Yaşlısıyla, genciyle Kürt ulusal sorununa yakın duran Altılarlılar, 1990’lardan bu yana yapılan seçimlerde en çok oyu Kürt kimlikli partilere kullanmaktadırlar.
Dipnotlar:
1.Mehmet Şener ve Mustafa Kayatuz’un sözlü anlatımları
2.Kulu Tanıtım Rehberi-1996
3.Şark’tan Her Zaman Güneş Doğmaz- Orta Anadolu Kürtleri, Rohat Alakom, sayfa:45
4.Cavit Tokat.
5.Mehmet Şener, A.Güllü, Mustafa Kayatuz
6.Mehmet Şener
7.A.Güllü, Mustafa Kayatuz, Mehmet Şener
* Osmanlı Beratı verilen kişiye vali tarafından, Berat’ın nişanı olarak birde Kürk hediye edilirdi. Kürkün bulunduğu ev anlamında Mala Kûrk deniliyordu.
8.Rahmetli Mustafa Genç’in yazara bizzat sözlü anlatımı.
9.A.Güllü
10.M.Şener, A.Güllü
11.Abdullah Genç
12.Cavit Tokat, Abdullah Genç
13.Abdullah Genç, Cavit Tokat’ın sözlü anlatımları.
Bu yazının hazırlanması çalışmalarında yardımlarını esirgemeyen Sayın Ramazan Akbaş’a ve bana tüm bu bilgileri veren, yukarıda adı geçen Altılarlı değerli şahsiyetlere teşekkür ederim.
............................................................................................
Daha önce Bizans hakimiyetinde olan Haymana 1127 yýlýndan itibaren Selçuklu Türk hakimiyetine girdi. Selçuklular' ýn Haymana' da kaldýklarýný belgeleyen sadece iki tarihi yapý vardýr. Bugün Haymana' nýn Kutluhan köyünün yakýnýnda bulunan Kutluhan Camii ve miladi 1188 yýlýnda yapýlmýþ olan Yenice köprüsüdür.
Ankara, Selçuklular' dan sonra sýrasýyla Moðollar' ýn amansýz baskýlarý altýnda kalmýþtýr. Kösedað yenilgisi sonucunda bir müddet Ýlhanlýlar' ýn elne geçti. ( 1304 ) Ýlhanlýlar' ýn Ankara' yý ele geçirmelerinden sonra bozulan Anadolu Selçuklularý' nýn ekonomik ve siyasi yapýsý, bazý beyliklerin baðýmsýzlýklarýný ilan etmesine yol açmýþtýr. Bu beyliklerden olan Osmanlýlar ilk kez Ankara civarýnda yerleþmiþler ve ilk yurtlarý da Haymana' nýn Karacadað ( Altýlar ) köyü civarý olmuþtur.
Timur 1402 Ankara savaþýný kazandýktan sonra Haymana ovasýnda ilerlemeye baþladý ve böylece Haymana Timur Ýmparatorluðunun eline geçti. Haymana, Timur döneminden sonra Yavuz Sultan Selim zamanýnda Osmanlý topraklarýna katýldý. ( 1521 )16. Yüzyýlýn sonlarýndan Ankara Anadolu Eyaleti içinde kendi adýyla anýlan bir sancaðýn ve ayný zamanda bir kadýlýk bölgesinin merkezi idi. Sancak Ankara, Ayaþ, Yabanabad, Çubuk, Þorba, bacý, Yörük, Murtazabad, Çukancak kazalarýn ayrýlmýþtýr.
Yörük kazasý, büyük ve küçük Haymanalar ile Uluyörük, Aydýnbeyli, Karakeçili diye adlandýrýlan ve sancaðýn güneyini kaplayan yörük bölgesini içine alýyordu. haymana 19 y.y. ilk yarýsýnda 264 köye sahip olan bir kaza merkeziydi. Bugünkü Haymana ilçe merkezi baþlangýçta Sivri köyündeydi. 1862' büyük bir yangýn sonucu hükümet konaðý yanýnca sivriden kaza merkezi halen Haymana' ya 7 Km. uzaklýktaki Sarý Deðirmen ( Elif ) köyüne yeni bie kza merkezi bulununcaya kadar geçici olarak nakl edilmiþtir. Orada da 6 yýl kaldýktan sonra 1874' te tekrar kazan' ýn sþimdiki yeþil yurt ( kadýköy ) koyune nakli icap etmiþ ve 1880 yýlýnda ise kasaba merkezi þimdiki yerine kurulmuþtur. Kasaba yeri boþ bir arazi olup o zamanlarda yalnýz kaplýcalarý ile tanýnmakta idi.
ALINTI www.haymana.com
|
| |
| |
| volongoto | Date: Friday, 2011-09-02, 10:19 PM | Message # 8 |
|
Major general
Group: Administrators
Messages: 457
Status: Offline
| Altilar Köyü
Köyün nüfusu 1041 kişidir.Köyün kuruluş tarihi kesin belli olmamakla bereber 1845 yılında Adıyaman,Diyarbakır ve Muş tan gelen aşiretler hayvancılık yapmak için yerleşip köyü oluşturmuşlardır.Köy halkı örf ve adetlerine bağlı olup sosyal yaşantıları çok gelişmiştir.Köyde İlkokul ,elektirik, su, telefon ve cami vardır
Beşkardeş Tanıtımı
Doğudan gelen bir gurubun Haymana yakınlarında bir tepede konakladıkları,buradan Altılar köyüne gelip orada da biraz kaldıktan sonra Tavşançalı Kasabasına geldikleri oradada barınmayıp şimdiki köye 5 kardeş olarak gelen 5 kardeşler, Beşkardeş köyünün kurulmasına sebep oldular.Köyün kuruluşu yakın olması nedeniyle eski eserlere rastlanmamiştır.Köy 329 hanedir.
Alinti:Kulu Tanıtım Rehberi 1996.
ALTILAR KÖYÜ
Kuruluş tarihi kesin belli olmamakla beraber 1845 yılında Adıyaman, Diyarbakır ve Muş'tan gelen aşiretler tarfından kurulmuştur. Geçimlerini Hayvancılık ve tarımla sağlamışlardır. Köy, yurt dışına çok göç vermiştir. Köyde ilköğretim okulu vardır. Çevre köylerden öğrenci taşınmaktadır. İçme suyu yetersizdir. 2003 yılında ilave içme suyu depo yapımı için girişimler yapılmıştır. Tarım Kredi Kooperatifi ve Sağlık evi vardır
Kulu Kaymakamlığı
Benim maksadım bir Kürt aşireti olan Hacı Bedir Ağaları okurumuzun tanımasıdır. Hacı Bedir Ağa ünlü RİŞVAN aşiretindendir. Rişvan aşireti Adıyaman, Malatya, Diyarbakır, Urfa, Antep, Haymana, Konya, Cihanbeyli, Kulu, Antakya, Mersin, Adana ve Maraş, Elazığ, Kırşehir bölgelerine dağılmış bir aşirettir. Hacı Bedir Ağa bu aşiretin reisidir. Hacı Bedir Fırat (1872-1928) yılları arasında yaşamıştır. Kahta doğumludur, büyük toprak sahibi ve askeri güce sahiptir. Bu aşiret 21 kola ayrılmıştır. Rişvan aşireti bu gücü ile Halife´nin ve Padişah´ın yanında olmasına rağmen Kurtuluş Savaşında Atatürk´ün en yakın destekçisi olmuştur.Alıntı Kurdistan post -Yaşar Kaya.
|
| |
| |
|
