AKSARAY KÜRTLERİ Orta Anadoluda bulunan Aksaray ili sınırlan içerisinde yoğun bir Kürt nüfusu bulunuyor. Bu ildeki Kürtlere ilişkin vereceğim bilgiler, yörede yaşayan bazı kişilerin anlatımlarından derlenmiştir.
Aksaray; Osmanlı döneminde, sancak idi. Cumhuriyet döneminde ise, -1950 DP iktidarına kadar il, siyasi nedenlerden dolayı 1989 yılına kadar Niğdeye bağlı bir İlçe, bu tarihten sonra da yine il olmuştur.
Kürtler yaklaşık yüz yıl önce buraya yerleşmişler. Geliş yerleri; Diyarbakır, Ağrı ve Elazığdır. Dersim isyanı sonrasında da gelip yerleşenler bulunmaktadır.
Bu gün Aksaray Merkez ve Ortaköy ilçe nüfusunun yüzde otuza yakını Kürt-tür. Diğer üçe ve köylerde yaşayanlar dahi! tahminen otuzbeş-kırk bin Kürt yaşamaktadır. (Aksaraym toplam nüfusu yüz-yüz on bin arasıdır.)
Kürt nüfusun yüzde seksen beşi Zaza, yüzde on beşi Kunnanci lehçesini konuşur. Geleneklerine aşırı derecede bağlıdırlar. Kürdistandaki giyim-kuşam ve yaşam biçimi burada belirgin bir biçimde görülür.
Bu ilde yaşayan Kürtler, Kadiri tarikatı kurucusu Abdülkadir Geylani'nin soyundan geldiklerine inanırlar. İnançlarına sıkı bağlı olmakla birlikte, Mürşid-i Kâmil olduğuna inandıkları Baba Hüseyin Avni Çekice aşın derecede bağlılık gösterirler. Sünni-Hanefi mezhebine bağlılardır.
Erkecik (Ekecik) Kürtleri olarakta bilinirler. Bu ad aynı zamanda aşiret adı da olmaktadır. Köylerde ve toplu olarak bulundukları yerlerde çoğunlukla Kürtçe konuşurlar.
Aksaray Kürt yerleşim birimlerinde tespit edebildiğim köyler şunlardır:
Zazaca iehçesi ile konuşanlar:
Türkçe adı Kürtçe adı
Tcpeztelik
Tol
Toptuk
Saîmanlı
Yanyurt Kurdalo
Çekiçler Çaçkaro
Borcu Borji
Cankıilı Canqılo
Gödler
Aiayhan Alaxo
Karamehmet Mamereş
Karabalta
Büyükgömek
Küçükgömek
Kurmanci Lehçesi ilee konuşanlar:
Akın Axin
Fatmauşağı Seydo Jor
Çolak Nebe Seydo Jer fCîşla Cami
Gökkaya Qullero
II. Aksaray Ekecik Kürtleri
Esp ke.şankır (Atçekicileri-At yetiştiricileri)
Türkçe ad Kürtçe adi Ajirçti
I.Akin
2. Aîayhan Alayî Kslveren, Kırvar'
3. Aşuğıccrid
4. Babakonağı
5. Bağlı yeniköy Kiirt-Türk
6. Çimeli Yeniköy Ycşilfakili
7. Bebek
8. Bonıcu Hatnza fcqi zaviyesi
9. Büyiikgörnck
10. Bozcayurt Mandema
11. Büyük Çavdarlı Çavdarlar
12. Ccrid
13. Çağıl
14. Çangıliı
15. Çekiçler
16. Çeltck
Runı-göçmcn şimdi lamam! kurt
17. Çolak Nebi
18. Düğüz Köyü
19. Faînıauşağı
20. Göksugüzcl Mahnıada
21. Ismaslağa Tolu
22. Kale Kalebalta-Eyübeli-
Karakûrt-Reşi
23. Karakova
24. Kıızıııcıktol Türk-Küri
25. Karakuyu Tiirk-Kürt
26. Karaçayır
27. Macarlı
28. Sağır Karaca
29. Salmanlı
30. Sarath
31. Sanağıl
32. Susadı Eski Rum Köyü
33. Süleyman Höyüğü
34. E. Çeyhler Şıxa
35. Taptuk
36. Tepesideiik
37. Yağan
38. Yalnızceviz Türklcşmişıir,
Kürt köyüdür.
39. Yanyıırt
1 Ayrıca Kayaköy ve Sevinçli köylerinde de Kürtler ve Kürt Mezarlığı mevcuttur. Bu köylerin Kürtçe isimlerini bilgi yetersizliğinden dolayı bulamadık. Bütünn okurlarımızın dikkatine...
